Pafos to nowoczesne centrum turystyczne ze stale rozwijającą się infrastrukturą. Kurort przyciąga gości wspaniałymi krajobrazami i widokiem na zatokę, średniowieczną twierdzą i innymi zabytkami. Przez 600 lat Pafos było stolicą Cypru. Miasto leży po zachodniej stronie wyspy. Miasto ma ok. 47 tys. mieszkańców. Według legendy bogini miłości i piękna – Afrodyta wyłoniła się z morskiej piany w miejscowości Petra tu Romiu, która leży niedaleko od Pafos. Każdy, kto wykąpie się w tym cudownym miejscu doświadcza dobrych przemian – zyskuje młodość i piękno, staje się silny i śmiały.
Miasto składa się z dwóch części. Jedna znajduje się na kamienistym płaskowyżu, kilka kilometrów od przystani i nazywa się Ktima (z greckiego oznacza „dwór”, „siedzibę”). Przybrzeżna część to Kato Pafos (z greckiego „dolne Pafos”). Pafos, jak żadne inne miasto Cypru, zadziwia ilością historycznych i architektonicznych zabytków o światowym znaczeniu, które znajdują się pod ochroną państwa i UNESCO. Są to grobowce królów wykute w kamieniu, wspaniałe ruiny rzymskiej willi z mozaikami przedstawiającymi sceny z greckiej mitologii w rejonie Kato Pafos, kościółki i monastyry. Malownicza przystań w Pafos została wybudowana w czasach rozkwitu imperium Aleksandra Macedońskiego. Znajduje się tu wiele restauracji, barów i kawiarni.
Promenada w Pafos
Agia Kyriaki Chrysopolitissa – czynny kościół katolicki na ruinach wczesnochrześcijańskiej bazyliki
Agia Kyriaki Chrysopolitissa to XIII wieczny kościół. Wznosi się na pozostałościach największej wczesnobizantyjskiej świątyni na wyspie. Pozostałości można oglądać, spacerując po kładkach zamontowanych nad ruinami. Zachowały się także fragmenty kolorowej mozaiki zdobiącej podłogę. Można tutaj zobaczyć także filar, przy którym miał być chłostany apostoł Paweł. Czy tak faktycznie było? Nie wiadomo. Biblia tego nie potwierdza. Potwierdza natomiast fakt, że Paweł był w Pafos i za jego sprawą na chrystianizm nawrócił się rzymski prokonsul Sergiusz Paweł.
Paphos Mosaics – starożytne stanowiska archeologiczne
Mozaikowe kompozycje – niesamowite posadzki w luksusowych willach, datowane na III-IV w. p.n.e. przedstawiają sceny z antycznych mitów. Dom Dionizosa, Dom Tezeusza, Dom Aiona i Dom Orfeusza to unikalne dzieła antycznej sztuki, która swój rozkwit przeżywała za czasów rzymskich.
Grobowce Królewskie
Królewskie grobowce – jedna z największych atrakcji miasta. Na rozległym terenie znajdują się podziemne grobowce znanych mieszkańców wyspy. Grobowce datowane są na IV w. p.n.e. Same grobowce są schowane pod ziemią. Wykuto je (prawie setkę) w miękkich piaskowych skałach. Nekropolię stanowi osiem grup grobowców, ale tak naprawdę tylko kilka z nich jest atrakcyjnych do zwiedzania. To te, do których można zejść na dół po schodach. Szczególnie trzy z nich oznaczone tabliczkami z numerami 3, 4, 8. Są największe, zachowały się w nich kolumny w stylu doryckim i fragmenty fresków.
Peja
Agios Georgios
W pobliżu wioski rybackiej, 4,5 km od wsi Pegeia, odkryto ruiny dwóch wczesnochrześcijańskich bazylik. Dobrze zachowały się podłogi mozaikowe z motywami zwierzęcymi. Prawdopodobnie w czasach wczesnego chrześcijaństwa było to bardzo ważne miejsce kultu. Nad morzem znajdują się wydrążone w skale grobowce z czasów rzymskich.
Avakas Gorge – wąwóz na półwyspie Akamas
Na przestrzeni tysięcy lat dzięki burzliwemu strumieniowi rzeki Avgas i erozji skał, powstał wąwóz Avakas. Szlak prowadzący wąwozem to 3-kilometrowy odcinek, który wiedzie wzdłuż i ponad potokiem. Ściany wąwozu są wysokie na 30 metrów i budowane ze skały wapiennej. Droga prowadzi poprzez wiele kamieni, głazów, śliskich skał i pagórków do pokonania. W niektórych miejscach ze ścian skapuje woda. A w porach zimowych wąwóz może być wypełniony głęboką wodą. W pewnym momencie dochodzimy do punktu, w którym nad naszymi głowami – pomiędzy dwiema ścianami kanionu (wysokiego na jakieś 30 m) – zawisa ogromna skała. Dzięki wyjątkowemu środowisku stworzonemu na skutek cienia i wilgoci rośnie tutaj gęsta roślinność i przebywa wiele zwierząt.
Wybrzeże na zachód od Pafos
Klasztor św. Neofita w Tala
W rejonie Pafos znajduje się kilka robiących wrażenie monastyrów. W monastyrze świętego Neofita, wyciosanym w górze przez mnichów, zachowały się niezwykłe bizantyjskie freski z XII-XV w.
Święty Neofit (Neofitos) jest jednym z najważniejszych cypryjskich świętych. Był pustelnikiem i ascetą, ale również autorem cennych ksiąg, z których część dotrwała do naszych czasów. To przede wszystkim esej historyczny opisujący dosyć szczegółowo współczesne mu życie na wyspie i zajęcie jej przez krzyżowców. Neofitos pochodził z Lefkary i w tym odludnym wówczas miejscu znalazł dogodne miejsce na swoją pustelnię w której spędził kilkadziesiąt lat. Według legendy własnoręcznie wykuł w piaskowcowej skale zbocza góry trzy jaskinie. W jednej z nich urządził kościół, w drugiej kaplicę, a w trzeciej położonej najwyżej swoją pustelnię. Z czasem dołączyli do niego inni mnisi i uczniowie, pustelnię odwiedzali ludzie, więc w tej celi chował się i pisał księgi oraz traktaty. Skalny kościół i połączona z nim kaplica obudowane zostały, już w czasach znacznie nam bliższych, nawą z trzema arkadami oraz prostokątną wieżą z płaską kopułą. Wchodzi się do nich po kamiennych schodach jak gdyby przyklejonych, wraz z całą nową częścią tego zespołu, do skalnego zbocza góry. Stanowią one dziś kaplicę Świętego Krzyża którą można zwiedzać. I warto, gdyż ściany i stropy jaskiń pokryte są cennymi freskami i malowidłami. Podobno najstarsze namalował sam Neofitos, później inni mnisi. Należą one do najcenniejszych malowideł bizantyjskich z XII-XV w. na Cyprze.
Cerkiew św. Paraskiewy w Jeroskipu
Jeden z najbardziej interesujących kościołów bizantyjskich na wyspie, datowany na IX wiek. Bazylikę zdobi pięć kopuł tworzących krzyż oraz przepiękne malowidła ścienne datowane na IX-XV w.
Łaźnia Afrodyty i północne wybrzeże Cypru
Łaźnie Afrodyty – według legendy to tu właśnie ta antyczna bogini miłości spotkała boskiego kochanka Adonisa. Polując w lesie miał on, spragniony, zatrzymać się przy źródle i zobaczył kąpiącą się nagą boginię. I tak się to zaczęło wzbudzając gniew boga wszystkich bogów i samego Zeusa. Niemniej słynna Grota Afrodyty w skale klifu została jednak znacznie zniszczona i częściowo zasypana podczas silnego trzęsienia ziemi w przeszłości. Piękny jest jednak widok na zatokę i wynurzające się z niej skały oraz na otwarte morze ze skraju tego klifu.
