Gruzja 2018

Tbilisi

Tbilisi – stolica i największe miasto Gruzji liczy ponad 1,5 miliona mieszkańców. Aglomeracja leży na stokach Kaukazu Małego, nad rzeką Kurą.

Koniecznie trzeba wjechać kolejką linową na wzgórze wznoszące się nad starym miastem, nad którym góruje starożytna twierdza Narikala z III wieku.

• 

• 

• 

Pomnik Matki Gruzji – Kartlis Deda

Widoczny z daleka 20-metrowy posąg kobiety wykonany jest z aluminium i usytuowany na szczycie grzbietu górskiego Sololaki w najstarszej, zachodniej części miasta, niedaleko twierdzy Narikala. Statua symbolizuje miasto Tbilisi i nazywana jest potocznie “Matką Gruzją”. Patrzy ona w kierunku miasta, trzymając w lewej ręce puchar wina, a w prawej miecz. Winem Kartlis Deda wita przyjaciół, natomiast miecz przeznaczony jest dla wrogów.
Kartlis Deda powstała w 1958 z okazji jubileuszu 1500-lecia Tbilisi. Autorem posągu jest gruziński rzeźbiarz Elgudża Amaszukeli.

• 

• 

• 

Pomnik króla Wachtanga
Wachtang Gorgasali to gruziński król oraz święty Gruzińskiego Kościoła Prawosławnego. Uważany jest za założyciela Tbilisi, gdzie przeniósł stolicę państwa z Mcchety, za “namową” swojego tresowanego sokoła. W bajkach i legendach jest stałą postacią, naznaczoną pozytywnymi cechami – odwagą, siłą, mądrością. Konny pomnik króla Wachtanga, wykonnay w 1967 roku przez rzeźbiarza Elgudży Amaszukelego, znajduje sięprzed świątynią Metechi.

• 

• 

• 

Słynny Most Pokoju (autor Michelle de Lucchi), choć wizualnie nie pasuje do otoczenia, stał się już rozpoznawalnym elementem miasta, podobnie jak paryska Wieża Eiffla, która początkowo również wzbudzała spore kontrowersje. Razem z budynkiem Pałacu Prezydenckiego (Michelle de Lucchi) oraz jeszcze nie oddanym do użytku budynkiem teatru (Massimiliano Fuksas) tworzą interesujące miejsce, które powoli staje się znakiem rozpoznawczym Tbilisi.

Plac Wolności
Najpopularniejszym miejscem w Tbilisi jest Plac Wolności wraz z górującą nad nim kolumną, na szczycie której znajduje się pomnik św. Jerzego, patrona Gruzji. 
Oficjalna nazwa pomnika to “Pomnik Wolności”. Pomnik powstał w 2006 roku, a jego twórcą jest słynny gruziński rzeźbiarz – Zurab Tsereteli.

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

Katedra Sioni
Katedra Sioni jest główną świątynią Gruzińskiego Kościoła Prawosławnego. Do niedawna znajdowała się tam siedziba katolikosa Eliasza II (Obecnie stanowi ją Sobór Trójcy  Świętej). Wielokrotnie burzona i odbudowywana, swój obecny kształt zyskała w XII wieku. W katedrze przechowywany jest krzyż świętej Nino, który w Kościele gruzińskim uznawany jest za najcenniejszą relikwię. Krzyż, z którym Nino wędrowała głosząc ewangelię na terenie gruzińskiego królestwa Iberii, składa się z dwóch gałązek winorośli, splecionych puklem jej włosów. Za sprawą misyjnej działalności świętej Gruzja przyjęła chrześcijaństwo już ok. 327 r, jako drugi kraj na świecie.

Sobór Trójcy Świętej w Tbilisi (Cmida Sameba)

 Sobór Trójcy Świętej jest soborem katedralnym Gruzińskiego Kościoła Prawosławnego. Jest położony na wzgórzu św. Eliasza w centrum Tbilisi. Jest największą budowlą sakralną Gruzji. Budowę soboru rozpoczęto w 1995 z zamiarem uczczenia 2000-lecia chrześcijaństwa. Później budowę przerwano z powodów ekonomicznych ale w 2000 wznowiono. 23 listopada 2004,  Katolikos-Patriarcha Gruzji Eliasz II dokonał uroczystej konsekracji soboru nadając mu wezwanie Świętej Trójcy. Sobór w Tbilisi jest jedną z największych świątyń prawosławnych na świecie. Ma wysokość 68 m. Wymiary na osi wschód-zachód – 77 m, a na osi północ-południe – 65 m. 

• 

• 

• 

Kazbegi i Gruzińska Droga Wojenna

Już sama nazwa jest zarówno intrygująca, jak i niepokojąca, zważywszy na najświeższą historię Gruzji. Szczęśliwie nazwa Gruzińska Droga Wojenna jest zdecydowanie bardziej historyczna, niż aktualna. To droga, kiedyś szlak, licząca 208 km prowadząca z Tbilisi do Władykuakazu w Osetii Południowej (Rosja). Nazwa jednak nie wzięła się znikąd, faktycznie kiedyś wykorzystywały ten szlak armie Rzymian, Mongołów czy Persów. Jednak sama nazwa została nadana w XIX wieku, kiedy to Imperium Rosyjskie rozbudowywało militarne szlaki. Droga ta odegrała duże znaczenie w czasie walk w Czeczenii czy w Dagestanie. Zmodernizowano ją wówczas i z tamtego okresu właśnie pochodzi dzisiejsza nazwa. Obecnie trasa słynie zupełnie z innego powodu. Jest malownicza, różnorodna, wije się między górami, dzięki czemu jest atrakcją turystyczną. Czasem uznawana jest za jedną z najpiękniejszych i najbardziej widowiskowych tras (w Gruzji na pewno).

Trasa wiedzie prosto na północ, w stronę granicy z Rosją. Wycieczka z Tbilisi do miejscowości Kazbegi (Stepancminda) i z powrotem zajmuje jeden dzień.

Ze stolicy można wziąć marszrutkę z dworca Didube. Możliwości jest wiele, od taksówek, przez zorganizowane wycieczki, czy przejazd wynajętym samochodem.

Po drodze podziwiamy górskie krajobrazy i oglądamy znamienite zabytki. To tu znajdują się dwa obiekty pojawiające się najczęściej na pocztówkowych zdjęciach Gruzji. Pierwszą jest położona nad zbiornikiem Żniwalskim twierdza Ananuri, drugim wznosząca się u stóp góry Kazbek (5033 m n.p.m.), piękna cerkiew św. Trójcy (Cminda Sameba). Jadąc tam przekraczamy Przełęcz Krzyżową (2379 m n.p.m.) i mijamy kurort narciarski Gudauri.

• 

• 

• 

Twierdza Ananuri

Twierdza Ananuri to kompleks zamkowy zbudowany przy rzece Aragvi. Ananuri była siedzibą rodziny książęcej Aragvi, która rządziła na tych ziemiach w XIII wieku. Fortyfikacje składają się z dwóch zamków połączonych ze sobą murem obronnym. Górna fortyfikacja, z kwadratową wieżą zwana Sheupovari, była świadkiem ostatniej obrony Aragvanich przed Shamshe. Zachowała się w bardzo dobym stanie aż do dzisiaj. Z dolnej fortyfikacji, z okrągłą wieżą, pozostały jedynie ruiny. W kompleksie znajdują się również dwa kościoły: św. Marii z pierwszej połowy XVII w. i Kościół Wniebowzięcia NMP zbudowany w 1689 roku.

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

Punk widokowy – Kanion Aragwi przy przełęczy Krzyżowej

Bardzo interesującym i charakterystycznym punktem na trasie jest Przełęcz
Krzyżową znajdująca się na wysokości 2379 m n.p.m. To bardzo urocze miejsce. Znajduje się tu punkt obserwacyjny z  bardzo charakterystyczną platformą widokową, będąca jednocześnie pomnikiem przyjaźni radziecko-gruzińskiej. Widoki na kanion Aragwi są niesamowite. W okolicy znajduje się ośrodek sportów zimowych w Gudauri.

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

Bardzo ciekawym zjawiskiem jest też woda wypływająca ze źródeł. W jednym miejscu na trasie osadza się, tworząc wapienne schody, przypominające tureckie Pamukkale. Oczywiście zdecydowanie mniejsze, ale dostępne za darmo.

Klasztor Cminda Sameba

Do najbardziej urokliwych i fotogenicznych miejsc w Gruzji należy klasztor Cminda Sameba (Świętej Trójcy). Znajduje się on w okolicy miasta Stepancminda, niedaleko wioski Gergeti, na szczycie góry o wysokości 2170 m n.p.m.

Położenie w odizolowanym miejscu na stromym zboczu góry oraz
bezkres otaczającej go przyrody sprawiły, że kościół stał się symbolem Gruzji.

Nad XIV-wieczną świątynią góruje Kazbek – jeden z najwyższych szczytów Kaukazu. Cminda Semeba jest częstym celem trekkingów. Do klasztoru można do dotrzeć w ok. 3 godziny lub podjechać  z dworca marszrutek, z czekającymi kierowcami samochodem z napędem na cztery koła. Koszt ok. 10 lari, gdy kierowca nazbiera komplet pasażerów.

Miasto Stepancminda położone w północnej Gruzji, znane jest z przepięknego położenia w górach Górnego Kaukazu i jest centralnym punktem dla wspinaczy oraz uprawiających trekking. Lokalnymi atrakcjami są Muzeum Kazbegi, Muzeum Etnograficzne, wspomniany klasztor św.Trójcy Gergeti położony poza miastem, oczywiście sam szczyt Kazbek oraz alpejskie łąki i lasy Rezerwatu Przyrody Kazbegi.

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

Według mitów, do zboczy góry Kazbek Zeus przykuł Prometeusza. Ten obecnie wygasły wulkan liczy 5033 m n.p.m. i jest jednym z kilku pięciotysięczników w kraju.

Mccheta

Mccheta – stara stolica Gruzji i jej religijne centrum. Miasteczko, obecnie niewielkie, usytuowane jest na północ od Tbilisi, przy malowniczym zbiegu rzek Kury i Aragwy. Mccheta to jedno z najstarszych miast Gruzji . To tutaj król Mirian III ok. 327 roku przyjął chrześcijaństwo od św. Nino. Do dziś jest siedzibą najwyższych władz Gruzińskiego Kościoła Prawosławnego. Szczyci się także dwoma najważniejszymi obiektami sakralnymi tego kraju – katedrą Sweti Cchoweli oraz Monastyrem Dżwari.

• 

W Mcchecie warto jeszcze zwiedzić klasztor Samtawro, usytuowany w centrum miasteczka. Znajduje się tam najstarszy kościół w Gruzji (oczywiście, pod wezwaniem św. Nino), wzniesiony w IV w. To obecnie niewielki budynek obok głównego gmachu monastyru, pochodzącego z XI w.

• 

• 

• 

Najważniejszy obiekt to katedra Sweti Cchoweli. Obecny gmach pochodzi z XI w., starsze świątynie wznoszono w tym miejscu już od IV w. Nazwa, którą można przetłumaczyć jako Życiodajny Słup, nawiązuje do legendy o szacie Chrystusa. Po ukrzyżowaniu miał ją odkupić od rzymskich egionistów jeden z członków żydowskiej społeczności w Mcchecie (zamieszkałej jakoby w mieście już od czasów niewoli babilońskiej w VI w. p. n. e.), niejaki Eliasz. Wedle legendy udał się on do Jerozolimy gdy usłyszał o cudach Jezusa, ale zdążył już tylko na samo ukrzyżowanie. Cudowną szatę, wykonaną bez jednego szwu, zabrał do Mcchety i podarował swojej siostrze, Sydonii. Ta po śmierci została w niej pochowana, na grobie wyrosło drzewo, wydzielające niezwykły zapach. Król Mirian zamierzał po nawróceniu wznieść w tym miejscu kościół, ale drzewa nie dawało się ściąć i udało się to zrobić dopiero po modlitwie św.Nino. Z pnia wykonano siedem słupów, podpierających drewnianą konstrukcję. Jeden z nich, siódmy, ożył i uleciał do nieba. Powrócił po kolejnej modlitwie świętej. Miał odtąd moc uzdrawiania, a w średniowieczu wypływała jakoby z niego mirra. To najcudowniejsze i najbardziej adorowane miejsce w świątyni. Katedra ma olbrzymie znaczenie historyczne i uczuciowe dla Gruzinów, jako centrum ich świadomości religijnej oraz narodowej – to także miejsce koronacji królów Gruzji (do czasu aneksji przez Rosję w 1801 r.) oraz pochówku wielu z nich.

• 

• 

• 

Monastyr Dżwari (Krzyża) usytuowany jest na wzgórzu nad zbiegiem wspomnianych rzek Kura i Aragwa, i oferuje bardzo malowniczy widok. To tutaj św. Nino miała rozpędzić pogańską biesiadę. W budynku kościoła ustawiono tzw. krzyż św. Nino. Kościół w Jvari jest wczesnym przykładem czteroapsydowej świątyni. Miał on bardzo duży wpływ na rozwój gruzińskiej architektury i służył za przykład podczas budowy wielu innych kościołów.

W 1994 r. wraz z innymi zabytkami Mcchety, monastyr został wpisany na Listę Światowego Dziedzictwa UNESCO. 

• 

• 

• 

• 

Miasteczko Signagi w Kacheti  i monastyr Bodbe

Signagi (Sighnaghi) jest miasteczkiem położonym na wschodzie Gruzji w regionie Kachetia. Usytuowane jest na wysokości 790 m n. p. m. na wschodnim wzgórzu pasma górskiego Gombori. Jedyne w swoim rodzaju miasteczko w Gruzji. Posiada specyficzny styl budynków, małe, wąskie uliczki, drewniane, kolorowe balkony. I przede wszystkim położenie na zboczu, z pięknym widokiem na dolinę Alazani i góry Kaukaz.

Marszrutki z Tbilisi do Signagi odjeżdżają z dworca autobusowego przy stacji metra Samgori. Godziny odjazdów: 9, 11, 13, 15, 17 i 18-ta. Bilet kosztuje 6 lari. Podróż trwa 1, 5 godziny. Można także taxi – koszt 40-50 lari.

• 

Sighnaghi jest jednym z najmniejszych miasteczek w kraju. Niedawno w ramach programu odbudowy zostało kompleksowo odrestaurowane i stało się ważnym punktem turystycznym na mapie Gruzji. W Sighnaghi i okolicach znajduje się wiele historycznych i kulturowych zabytków
dlatego też od 1975 jest ono pod szczególną opieką Rządu. Miasto otoczone jest XVIII wiecznym murem fortyfikacyjnym, znajdują się tu dwa monastyry Gruzińskiego Kościoła Prawosławnego – św. Jerzego i św. Szczepana. Sighnaghi jest znane w Gruzji jako “miasto miłości”.

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

• 

 Monastyr w Bodbe – kompleks klasztorny, zlokalizowany 2 km od miasta Sighnaghi wybudowany w IX w. W Bodbe zmarła około 338-340 r. św. Nino, która ok. roku 327 doprowadziła do chrztu Gruzji.

• 

• 

•